Wie kan er zien wat je allemaal doet op internet?

Wat weet je provider over je surfgedrag?

Sinds de afschaffing van de bewaarplicht in 2015 mogen providers je internetgeschiedenis en locatiegegevens niet meer opslaan. Internetproviders kunnen in theorie wel zien welke websites je bezoekt, maar niet wat je daar doet. Bovendien mogen ze ook niet zomaar met je meekijken vanwege privacywetten.

Providers kunnen niet precies zien wat je op websites doet, aangezien die informatie versleuteld is met het HTTPS-protocol, een beveiligingslaag van encryptie. Dit betekent dat ze niet zomaar live kunnen meekijken met wat je doet op het internet.

Hoewel providers geen gegevens bewaren over je zoekhistorie of ander internetgebruik, geven ze je wel een uniek IP-adres dat gekoppeld is aan hun database. Zo heeft iedereen een persoonlijk profiel. De volgende gegevens zijn bij je provider geregistreerd:

• Persoonlijke informatie: naam, adres, contactgegevens.
• Accountdetails: klantnummer, gebruikersnaam en wachtwoord.
• Betalingsinformatie: rekeningnummer, factuurgegevens.
• Technische details: IP-adres, modeminstellingen.

Hoe zit het met cookies?

Websites die jij bezoekt, vragen je om het gebruik van cookies te accepteren. Deze cookies worden lokaal op jouw apparaat opgeslagen. Websites kunnen dan zien welke pagina's je bezoekt, zonder dit koppelen aan je persoonlijke gegevens, zoals je naam. Wel slaan ze je IP-adres op, samen met je websiteactiviteiten. Sommige cookies gebruiken je surfgedrag om op basis daarvan relevante advertenties te tonen.

In de meeste gevallen zijn cookies dus niet direct gekoppeld aan je naam. Ook zijn er wetten in de EU, zoals de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), die strenge regels opleggen over het verzamelen van persoonsgegevens.

Wie kan zien welke websites je bezoekt?

In een ideale wereld blijft iedereen met zijn handen van persoonlijke data af. Wat je uitspookt op het internet gaat niemand wat aan, zou je zeggen. Toch denkt de overheid daar niet altijd hetzelfde over. Want internetverkeer aftappen is belangrijk voor inlichtingen- en opsporingsdiensten voor het opsporen van misdaden. Maar wees gerust, niemand mag je zomaar aftappen zonder toestemming van de rechter. Dit is vastgelegd in de Telecommunicatiewet.

Stichting Brein

Stichting Brein verzamelt IP-adressen van mensen in Nederland die illegaal bestanden uitwisselen. Denk aan content met een auteursrecht zoals games, films en muziek. We hebben eerder uitgelegd dat een provider een koppeling maakt met je IP-adres en je persoonsgegevens. Stichting brein wil met deze gegevens de identiteit achterhalen van mensen in overtreding. Internetproviders staan deze persoonsgegevens liever niet af, waardoor uiteindelijk de rechter bepaalt of providers deze verplicht moeten afstaan.

Hackers

Je hebt vast wel eens een virus of spyware op je computer gehad. Maar het kan zijn dat een hacker bewust op jouw computer inbreekt en gevoelige gegevens steelt. Hackers kunnen dan dreigen met het verspreiden van gevoelige informatie over jou. Lees tips op de website van de politie hoe je jezelf tegen cybercrime kunt beschermen.

Sociale media

Sociale netwerken willen zo veel mogelijk over je weten. Bijna alles wat je doet op bijvoorbeeld Twitter en Facebook wordt bewaard. Deze bedrijven kunnen pixels op websites plaatsen die bijhouden welke websites je bezoekt. Op die manier wordt er een profiel van je opgebouwd dat ze gebruiken voor het tonen van advertenties.

Hoewel het gaat om geanonimiseerde profielen zijn er toch gevallen bekend waarbij onrechtmatig persoonlijke gegevens zijn verzameld. Zoals in 2018, toen naar buiten kwam dat Cambridge Analytica persoonsgegevens van 50 miljoen Facebook-gebruikers had gebruikt voor een politieke campagne.

Door je privacy instellingen aan te passen op social media verminder je de informatie die je deelt met deze platformen. Mocht je je zorgen maken over je privacy, dan heb je altijd recht op inzage van je gegevens die worden opgeslagen.

Je ouders

Veel mensen denken dat hun surfgeschiedenis privé is en dat anderen niet kunnen zien wat ze online uitspoken. Dit is echter niet altijd het geval, anderen kunnen in sommige gevallen je internetgeschiedenis inzien.

Voor minderjarige kinderen zijn ouders verantwoordelijk voor hun online gedrag. Ze mogen daarom de internetactiviteiten van hun kinderen monitoren en accounts van sociale media beheren. Verder hebben veel ouders direct toegang tot het apparaat van hun kind, waardoor ze de browsergeschiedenis en chatgesprekken kunnen controleren.

Een manier om websitebezoeken te monitoren is via een logboek op de router. Hierin worden de internetactiviteiten per apparaat bijgehouden. Hier is wel technische kennis voor nodig. Bovendien biedt het standaard modem van een provider niet altijd deze optie aan. Enkele internetproviders bieden wel diensten aan voor ouderlijk toezicht. Dit werkt via een app op het toestel of computer van een kind.

Je werkgever

Je werkgever is in principe in staat om je internetverkeer te monitoren, omdat een beheerder van een wifinetwerk je browsegeschiedenis kan bewaren. Maar ook op je werkplek bestaan er privacyregels waar een werkgever zich aan moet houden. Het mag alleen als er een vermoeden is dat het bedrijf gevaar loopt, of dat er sprake is van misbruik. Een verdenking van internetten voor privégebruik is bijvoorbeeld geen geldige reden. Verder is de werkgever verplicht openheid te geven bij actief monitoren.

Hoe kun je anoniem internetten?

Online privacy is een belangrijk en gevoelig thema voor velen. Toch is het lastig om op internet helemaal anoniem te blijven, zonder dat er gegevens worden opgeslagen.

Gelukkig zijn er genoeg mogelijkheden om je online privacy zoveel mogelijk te beschermen. Het komt er vooral op neer dat je zoveel mogelijk van je verkeer probeert te versleutelen en je instellingen aanpast op sociale media.

Volg deze tips om zo min mogelijk sporen achter te laten tijdens het internetten:

• Kies voor een browser die beter met je privacy omgaat (Firefox)
• Neem een emailclient met automatische encryptie (Tutanota)
• Gebruik een VPN-dienst voor openbare wifinetwerken (Mullvad)
• Zoek met een privacyvriendelijke zoekmachine die je niet volgt (DuckDuckGo)
• Pas je privacyinstellingen aan op al je social media.
• Gebruik het incognitovenster van je browser.

Je wilt natuurlijk niet dat je gegevens op straat komen te liggen. Volg daarom onze tips en wees altijd voorzichtig met het openen van een link of bestand in je e-mail, en met het downloaden van bestanden zonder virusscanner.